Tırnak RahatsizliklariTirnak, parmaklarımzın uc kısımlarında dış yüzeyde yer alan ve cisimlerin kavranmasini  kolaylastıran,  parmak uclarına destek saglayan bir  epidermis ekidir. Tirnak,  dikdörtgen şeklinde ve dışarı doğru konveks yapidadir ayni zamanda sert ve  yarı saydam yapıdadır.Kalinligi0.5-0.7mm ve 100-150 korneosit katmanından oluşmaktadir.Tirnak , tirnak yatağı üzerinde uzar. Tirnak üzerindeki yarim ay seklinde olan açık pembe renkli  alana lunula denilir.Genelde sağlıklı bir kişide tırnaklar haftada 0.9 mm uzar.Bunu yanisira her elin ve her parmağın uzama hızları farklıdır.Ornek olarak psoriasis gibi hastalıklarda hızlı,  liken planus gibi hastalıklarda daha yavaş uzamaktadir.

Tirnak hastaliklari çok çesitlidir, asagida bazı önemli ve sık rastlanan rahatsizliklar anlatilmistir.
Kaşık Tırnak (Koilonychia)

 

Bu rahatsizlikta tırnak konkav şekliyle bir kaşığı andırır. En onemlisi tırnağın incelmesine neden olan bircok sebepler vardir.

Kucuk yaslarda cocukların ayak parmaklarında görülebilir genellikle ilerleyen yaşla düzelir. İleri yaşlarda görülen form bozuklugu maalesef geri dönüşümsüzdür. Sistemik nedenlerden çok lokal nedenler daha sıktır. Erken çocukluk döneminde normal olarak görülebilir.

Doğumsal: Trikotiodistrofi, tırnak-patella sendromu, ektodermal displazi, akromegali, koroner bozukluklar.Mesleki olarak: Ev kadınlarında, yağlarla temas edenlerde, , baca temizleyicilerde görülebilir.Enfeksiyonlara bağlı: Onikomikozis (tırnak mantarı)Metabolik: demir eksikligi anemisi, emokromatozis, porfiria, dializ veya böbrek transplantasyonu, tiroid hastalıkları, polistemi vera, beslenme yetersizliği. Dermatolojik:, skleroderma, alopesi areata, liken planus, sedef hastalığı, Darier’hastalığı, Raynaud’ hastalığında.
Splinter Kanamalar (Splinter hemoraji)

Gorunumu, tirnak yatağinda, kiymik batmış gibi 2-3mm lik uzunlamasına kanama çizgileridir. Eger tek bir parmaktaysa ya da çok silik ise tipik bir bulgu değildir. En sık bakteriyel endokarditte (kalp zarı iltihabı) görülür, Raynould hastalığında, Antifosfolipit sendromunda, Kollajen ve damarsal hastalıklarda hipertansiyonlu hastalarda, romatizmal eklem iltihabında ve mitral kapak darlığı olan hastalarla beraber hemodializ hastalarında ve sedef hastalığında, tırnak mantarında, skorbüt de, egzemada, pemfigusda da görülebilir. Genelde uç kısımda görülür ama bir tırnak yatağı tümörü olan onikomatriksoma’da tırnağın dip kısmında hemoroji görülür.
Çomak Parmak (Clubbing Finger)

Bu hastalikta tırnak eğiminde ciddi artma, tırnağın ucundaki yumuşak dokuda büyüme-irilesme, fibrovaskuler yapının gelişimine bağlı kolayca oynatılabilen yumuşak tırnak yatağı ve hastaların %60ında bölgesel morarma şikayeti gozlenir.Tırnak konveksliğindeki artış, tek başına tanının konmasını sağlayabilir.Hipertrofik pulmoner osteoartropati clubbing’in akciğer tümörleri ve bronşektazili hastalarda görülen bir varyantıdır.

Clubbing ile birlikte görülebilen değişiklikler.

1.Ayaklarda ve ellerde akromegalik değişiklikler.

2. Büyük eklemlerde özellikle bacaklarda görülen bozukluklar,

3. Çift taraflı proliferatif periostite(kemik zarı iltihabı) bağlı radyolojik değişiklikler.

iv. Periferal sinir kas bozuklukları, örneğin, bölgesel morluklar ve duyu bozuklukları

Bilinmeyen bazı nedenler dışında Clubbing Akciğer hastalıklarına, sarcoidoz, sindirim sistemi hastalıkları, Karaciğer hastalıkları tiroit hastalıkları, kan hastalıkları, beslenme yetersizliği.büyük damar hastalıklarına bağlı Clubbing görülebilir.

 
Kerpeten Tırnak(Pincer)

Tırnağın konveksitesi
iyice armıştır tırnak kendi içinde döner rulo halini alır, sıklıkla tırnak
kenarları daralmış tırnak yatağına batar. Betabloker ilaçlar, sedef
hastalığı, dar ayakkabı, kemik tümörleri subungual eksositoz, osteoartrit,
mantar enfeksiyonu,yumuşak doku tümörleri dışında özellikle bütün parmaklarda
birden görülen genetik nedenler olabilir.Tekrarlayan enfeksiyonlara neden
olması, ayakkabı vuması ve ağrı en önemli şikayetlerdir. Tedavide tırnağın
yumuşamasını sağlayan üre içeren maddeler verilebilir. Tedrici olarak
düzelten bazı yaylı aparatlar kullanabilir. Tırnak tamamen çıkmayacak
şekilde koterize edilerek çekilebilir. Bazen tırnak yatağı cerrahi olarak
düzeltilerek tırnağın düzgün çıkması sağlanabilir.
Raket Tırnak

El başparmağının en uç kemiği ( distal falanks) normale göre daha geniş ve kısadır.Bu nedenle tırnak yatağı da çok kısadır. Genellikle bir hastalıkla ilgili değildir. Kadınlarda daha sık görülen kalıtsal bir durumdur.
Tırnakta yatay çizgiler (Beau)

Tırnaktaki bu yatay oluklar tırnağın büyümesindeki bir aksamayı temsil eder. Derinliği ve genişliği durum hakkında ipuçları verir. Operasyonlar, stres, allerjik hastalıklar, ilaçlar,kızıl, kızamık, tifüs gibi enfeksiyonlar ve bazen de pellegra, SLE, püstüler psoriasis gibi hastalıklar ve travma bu çizgilerin sebebi olabilir.
Habit Tik Deformitesi veOnikofaji-Onikotillomani

 

Tirnak yeme ( onikofaji) tirnak koparma (onikotillomani) Psikolojik strese bagli sık görülür. Tırnak çevresi siğil çok sık görülür .Psikiyatrik yardım gerekebilir.

Habit tik deformitesi tırnak yatağında tekrarlayan travmalar sonucu çamaşırcı tahtası denen çok sayıda yatay oluk ve çizginin oluşmasına bağlıdır. Tırnakla oynamak, ısırmak tırnağı veya tırnak debindeki deriyi koparmak sonucu bu tür bozukluk oluşabilir.
Trakionişi(Nail Dystrophy)

Tırnak yüzeyi pürüzlü ve
ince pullanma vardır. Eğer tüm 20 parmak tutulmuşsa “Yirmi tırnak
distrofisi” adını alır. Atopik dermatit, alopesi areata, psoriasis ve liken
planus en sık sebepleridir. Bu hastalıklar için tanısal değeri pek yoktur.
Bazen hiçbir neden bulunamaz. Harici kortikosteroidli kremler
kullanılmaktadır ancak tedavi sonuçları pek başarılı değildir.
Tırnak Patella Sendromu

Kalıtsal yani genetik bir hastalıktır. En sık işaret parmağı ve başparmak tutulur.Tirnaklarda şekil bozukluğu, palmoplanter aşırı terleme, patellanın küçük olması veya olmaması, radius başı yokluğu veya radius çıkığı, bazen tirnak kaybı, lunula’nin üçgen şeklini alması, kronik glomerulonefrit, iris pigmentasyon bozukluğu saptanabilir.
Onikogrifozis (Onychogryphosis)

Tirnağın
dış kisimlari, tirnak yatağında döner ve kalınlaşır, kabalaşır,
sertleşir.Bu nedenle pençe tırnak adını alır. Boynuz veya gaga şeklinde
olabilir. En sık olarak ayak baş parmağında ortaya çıkan bu problem.
Yaşlılarda çok sık görülür. Hasta genellikle kabul etmese de
genellikle hastanın tırnağını kesememesi önemli bir faktördür. Dolaşım
bozukluğu halluks valgus gibi anatomik bozukluğu olanlarda, keratinizsayon
bozukluğu olanlarda daha sık görülür. Kronik travmalara bağlı ve tamamen
idyopatik olabilir. Tırnağın sökülmesi ve matriksin yok edilmesi
önerilmektedir.
Onikoreksis(Onychorhexis) veya Onychoschisis

Tırnaklar
kolay kırılır katmanlarda kolayca ayrılma görülür, hipotiroidi,
vitamin  eksiklikleri,  aşırı suya maruz kalma, tırnak
parlatıcıları sabun, deterjan ve travmaya bagli olarak da görülebilir.
Bazen demir eksikliği belirtisi olabilir.Vitamin eksikliği ve beslenme
bozukluklarında da görülebilir.
Sarı Tırnak Sendromu

Tırnakların uzaması çok yavaşlar,kalınlaşır, sarı -yeşile döner.Lunula kaybolur. Uçlarda onikoliz başlar. Parmak ucunda ve topuklarda lenf ödem görülür (alfa 1 antitripsin eksikliği). Kronik Bronşit, bronşektazi sinuzitis birlikteliği olabilir. Penisilamin tedavilerinde ve AIDS hastalığında da sarı tırnak olabilir.
Tırnak Batması

Belirtiler

En sik rastlanan tirnak rahatsizligidir.Tırnak ilk kez battığında, şişmiş sert ve hassas olabilir. Daha sonra, kızarır ve enfekte olur ve çok ağrılıdır. Problem çoğunlukla baş parmaktadır. Ama hepsinde görülebilir. Tırnak batması, cildin tırnak üzerine büyümesi veya tırnağın cilt içine büyümesi ile gelişebilir. Tırnak köşelerindeki kızarıklık ağrı ve şişme enfeksiyona neden olabilir. Bu bölgede bazen bir miktar irin de görülebilir..

Birçok nedeni olabilir. Bazıları doğuştandır.Tırnak parmak için çok büyük olabilir. Parmağı bir yere çarpma, parmak ucunda yürüme gibi travmalar tırnak batmasına neden olabilir. Ancak en sık görülen neden dar ayakkabı ve yanlış tırnak kesimidir.

Cerrahi Olmayan Yöntemlerle Tedavi

Batık tırnağı görür görmez tedaviye başlanır. Enfeksiyon gelişmeden erken tanınırsa ,evde yapılacak bazı uygulamalarla ilerlemesi engellenebilir.

· Günde 3-4 kez sıcak su ile ıslatın.

· Onun dışındaki zamanlarda ayağı kuru tutun.

· Rahat ve ayağa yeterince yer bırakan ayakkabılar giyin. Durum düzelene kadar sandalet giyilebilir.

· Ağrılar için antiinflamatuar alınabilir.

· 2-3 günde düzelmez veya kötüleşirse doktorunuza başvurun.

Tırnağın batan köşelerini kibarca kaldırabilir ve buraya pamuk veya diş ipi sıkıştırabilirsiniz. Ancak bunları her gün değiştirin.

Doğuştan bir problem olmadığı sürece ayağın travmalardan korumak, uygun ayakkabı ve çorap giymek gereklidir. Tırnak temiz ve keskin bir makasla düz kesilmeli köşesi sivriltilmemeli veya yuvarlatılmamalıdır. Tırnak, ayak parmağı köşesinden kısa kesilmemelidir. Ayak her zaman temiz ve kuru tutulmalıdır.

Tırnak batmalarında dışarıdan tel uygulanabilir. Benzer şekilde cam elyafından üretilmiş veya içersinde tel içeren özel bantların uygulaması yapılabilir. Tel ve özel bantların nüksleri engellemediği ancak hastanın şikayetlerinin ciddi sekilde azaltması konusunda faydalı olduğu saptanmıştır. Tedavi sonrasi uyulmasi gereken kurallara uyan hastalarda bu sistemler gayet basarili olmaktadirlar.Ancak bu uygulamalardan önce doktor muayenesi mutlaka yapılmalıdır.

Eğer ayak tırnaklarınızı özellikle de başparmağınızı çok kısa keserseniz tırnak batması için zemin hazırlamış olursunuz. Tırnağın üst kenarını kavisli değil, düz olarak bırakacak şekilde kesmeliyiz. Bir çok insan gibi ayak tırnağını keserken köşelerini de alarak ayak parmağının kavsine uydurmaya çalışıyor olabilirsiniz. Ancak bu teknik tırnağın derinin içine doğru gelişmesine neden olabilir. Tırnak yan kısımları aşağıya doğru kıvrılarak cildinize doğru girer. Tırnak batmasının bir diğer nedeni de çok küçük ayakkabı giyilmesidir.